IPv6 Nedir?

Internet'e bağlanan tüm cihazlar IP adresine ihtiyaç duyarlar.
Ancak, Internet'in yaygınlaşması ve gelişen teknoloji sonrasında bu
adresler hızlı bir şekilde tüketildi. Internet tarihinde, merkezi
havuzda kalan son IPv4 IP bloklarının dağıtımıyla kritik bir noktaya
gelindi. Bu durumu öngören uzmanlar tarafından 1996'da  bir çözüm olarak sunulan IPv6, 340 trilyon kere trilyon kere trilyon adet farklı IP
adresi sağlamaktadır.

IPv4 sistemlerine uyum sorunlarından dolayı IPv6'nın yaygınlaşmasi ve kabul görmesi şu an için yavaş görünse de, faydaları uzun vadede
görülecektir. Çünkü, bundan sonraki gelişme ve genişleme, Internet
protokolünün yeni nesil üretimi olan IPv6'nın başarısına dayalı duruma gelmiştir.

Toplam 2¹²⁸ adet IP adresi var (128 bit olmasından). Bu da 340282366920938463463374607431768211456 adet IP adresi yapar.

IPv6 adresleri IPv4 adreslerinden daha karmaşıktır. Dolayısı ile IPv6 adresleri 16-bit yapıdan oluşmakta (IPv4 8-bit yapıda idi) ve 2001:98:A11:10:11:1:0:106 olarak ifade edilmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken şey eğer birden fazla 0 varsa bunlar :: olarak belirtilir yani: 2001:98::106. Bunun açılımı 2001:98:0:0:0:0:0:106 olarak görülebilir. Böylece:

		::	0:0:0:0:0:0:0:0		8 adet 0 var.
		::1	0:0:0:0:0:0:0:1		Loopback-v6 adresi	

Yalnız burada unutulmaması gereken şey birden fazla kolona izin verilmiyor. Yani 2001:98::1::1 olmaz. Nedeni de açık. Kaç tane sıfır olduğu belli değil. Aynı zamanda IPv4 ile uyumlu adreslerde yazılabilir. 2001:98:0:1:0:12:144.122.199.90 gibi.

IPv6 bloğu IPv4'teki CDIR notasyonunu kullanmaktadır. Yani 2001:98:0030::/48 gibi. Bu aralık 2001:98:0030::'dan 2001:98:0030:ffff:ffff:ffff:ffff:ffff'a kadardır. Burada adreslemede dikkat edilmesi gereken nokta ise prefiks olarak verilen değerin adres satırı ile uyumlu olması gerekliliğidir. Yani: 2001:98:0030::/64 uyumludur. Çünkü ağ tarafında 2001:98:0030:0: bir sorun yok ama 2001:98:0030:1::/48 uyumsuzdur. Nedeni ise ağ tarafında 2001:98:0030: ağ tarafı tamam olmakla beraber :1:: satırındaki herşeyin 0 olması gerekiyor.

2001:98:0030:1:0:a8:88de:1f/64 ifadesi ise bir adresi ifade eder. Bunun ait olduğu alt ağ ise 2001:98:0030:1::/64 olarak bulunur.

RFC3513 bu konuda daha detaylı bilgi aktarmaktadır. Ayrıca doğrudan IP adresini kullanmak istersek (özellikle web adreslemesinde) [ .. ] işaret serisini kullanmak gerekecektir. Yani: http://[2001:98:0030:1::1]:80/ (RFC2732) gibi. Burada amaç port numarası ile karışmamasını sağlamaktır

IPv6 ADRESLEME

Unicast: Normal adreslerdir. Birebir görüşme için kullanılırlar.

Multicast: Grup adresleridir. Bu gruba üye olanların tamamı bu paketleri görür. IPv6'da broadcast paketleri yerine multicast kullanılmıştır. Bundan dolayı broadcast'in yaptığı tüm işleri multicast üstlenmiştir. Böylece CPU'dan tasarruf sağlanır.

Anycast: Multicast benzeri bir sistemdir. Buradaki fark ise bu sisteme dahil anycast adreslerinden sadece birine bilginin gönderilmesidir. Bu anycast grubuna dahil diğer kişiler bu paketi almazlar. Sadece en yakın adreste olan alır.

Buna göre 000 ile başlayanlar hariç tüm unicast adreslerinin arayüz IDleri 64-bit uzunluğunda olmalı ve Değiştirilmiş EUI-64 ile oluşturulmalıdır. Şu şekillerde IP atanabilir:

1. 2. seviye adresten elde edilebilir. Buna göre 7.seviye bit değeri 0 ise yerel tipinde, 1 ise genel tipinde bir adrestir.
2. RFC3041'e göre gelişigüzel bir IP ataması yapılabilir.
3. DHCPv6 ile IP adresi alınabilir.
4. Elle ayarlanabilir.
5. RFC3972'ye göre özel şifreleme yapısı ile atanabilir.

IPv6 Adres Aralığı:

Başlangıç Biti	IPv6 Notasyonu	Kullanım yeri
000	::/3	Özel adres tipleri
001	2000::/3	Tahsis edilmiş genel unicast adresleri
01 - 1111 1110 0	4000::/2 - FE00::/9	Rezerv edilmiş genel unicast adresleri
1111 1110 10	FE80::/10	Bağlantı-yerel unicast adresleri
1111 1110 11	FEC0::/10	Site-yerel unicast adresleri
1111 1111	FF00::/8	Multicast adresleri

Site-yerel adresler RFC1918 adres (10/8 vs) aralığı gibi algılanabilir. Bağlantı-yerel adresleri ise tek bir alt ağ için uygulanmaktadır. Burada anycast adresleri eksiktir. Bu da normal unicast adresleri ile aynıdır. Sadece ayrıca anycast ağı olarak yapılandırılmıştır.

Dikkat edilmesi gereken nokta multicast ve anycast adresleri sadece hedef adresleri olarak kullanılabilir. Kaynak adresi olarak sadece ve sadece unicast adresler kullanılabilir. Ayrıca, sadece yönlendirici cihazları anycast adresleri ile yapılandırılabilir.

Multicast adres tipleri:

İkili Değer	Onaltılı Değer	Tip
0000	0	Yedek
0001	1	Arayüz-yerel (Çoğa göderim döngü sınaması (Loopback multicast) paketlerinin yönetimi için.)
0010	2	Bağlantı-yerel
0011	3	Yedek
0100	4	Yönetici-yerel
0101	5	Site-yerel
1000	8	Organizasyon-yerel
1110	E	Evrensel
1111	F	Yedek

Kalan 6,7,9,A,B,C değerleri ağ yöneticisi tarafından çeşitli işler için kullanılabilir.

ICMPv6

ICMPv6 RFC 1885'in içerisinde tanımlanmıştır.

ICMP mesaj tipleri şöyledir:

1	Destination unreachable error message	Hedef ulaşılamaz hata mesajı
2	Packet too big error message	Paket çok büyük hata mesajı
3	Time exceeded error message	Ulaşım zamanı aşıldı hata mesajı
4	Parameter problem error message	Parametre sorunu hata mesajı
128	Echo request message	Yansıma isteği mesajı
129	Echo reply message	Yansıma cevabı mesajı
130	Group membership query	Grup üyelik sorgulaması
131	Group membership report	Grup üyelik raporu
132	Group membership termination	Grup üyeliği sonlandırması
133	Router solicitation	Yönlendirici istek bildirimi
134	Router advertisement	Yönlendirici bildirisi
135	Neighbour solicitation	Komşu istek bildirisi
136	Neighbour advertisement	Komşu bildirisi
137	Redirect message	Yönlendir mesajı

"Neighbour discovery" kısmı ARP ile benzeşmektedir. "Group membership" ise multicast grupları içindir.

Mesaj tipleri daha sonra mesaj kodlarına bölünebilmektedir. Mesela, Tip1 mesajlar için:

0	No route to destination	Hedefe yol yok
1	Communication prohibited	Bağlantıya izin verilmedi
2	Not a neighbour (strict routing failure)	Komşu değil (katı yönlendirme hatası)
3	Address unreachable	Adres ulaşılamaz
4	Port unreachable	Port ulaşılamaz

"Neighbour solicitation" için kod değeri 0 (kullanıcı) veya 1 (yönlendirici) olabilir.

Kaynakça:

http://www.worldipv6day.org/
http://www.icann.org/announcements/factsheet-ipv6-26oct07.pdf
http://www.icann.org/en/news/releases/release-03feb11-en.pdf

RSS:

http://www.ipv6tf.org/rss_main_2_0.xml